به‌گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر؛ کتاب «دفتر خاطرات» آندری تارکوفسکی به تازگی توسط نشر افراز منتشر و راهی بازار نشر شده که نسخه های آن به بیست و نهمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران نیز رسیده است.

این کتاب شامل خاطرات ۱۶ سال پایانی زندگی تارکوفسکی است. این کارگردان در آن مقطع، ۳۸ ساله است و دو فیلم «کودکی ایوان» (برنده‌ی شیر طلای ونیز) و «آندری روبلف» را در کارنامه دارد، و در آستانه‌ی شروع فیلم‌برداری «سولاریس» است.

تارکوفسکی از سال ۱۹۷۰ تصمیم به نوشتن خاطرات خصوصی‌اش می‌گیرد؛ مجموعه‌ای از خاطرات روزمره راجع به زندگی خانوادگی و کار، حجم زیادی از نقل‌قول‌ها، طرح‌ها و نامه‌ها که هیچ‌یک جهت چاپ نوشته نشده‌اند، و از همین‌رو، چیزی که بیش از هر چیز دیگر در این کتاب بارز است و لحظات بسیار زیبایی آفریده، صداقت آن است.

در این کتاب، با انسانی مواجه می‌شویم که علی‌رغم تمام بزرگی‌اش در عالم هنر، باز دستخوش تناقضاتی در زندگی معمولی می‌گردد که خصیصه‌ هر موجود انسانی‌ست. «دفتر خاطرات»، بی‌واسطه‌ترین منبع برای درک سینما‌گر (در کنار فیلم‌هایش) است. کتاب حاضر از متن فرانسوی به فارسی برگردانده شده، و به طور کامل با متن انگلیسی کتاب تطبیق یافته است. این چاپ (نشر کایه دو سینما) کامل‌ترین نسخه از دفتر خاطرات را با همکاری نزدیک همسر و پسر تارکوفسکی تهیه کرده و با افزوده‌ها و توضیحات بسیاری غنا بخشیده است. از مهم‌ترین ویژگی‌های این چاپ، نحوه‌ هوشمندانه‌ای تدوین آن است، به طوری که خواننده از آغاز با شخصیت‌هایی همراه می‌شود که تا پایان کتاب حضور دارند و هیچ واقعه یا موضوعی به حال خود رها نمی‌شود، درست مانند یک داستان.

آندری آرسنیویچ تارکوفسکی در ۴ آوریل ۱۹۳۲، در منطقه ایوانووای (Ivanova) شوروی سابق به دنیا آمد. او یکی از کارگردان فعال در عرصه فیلم‌نامه‌نویسی و اپرا بود. فیلمهای او «کودکی ایوان» (Ivan’s Childhood)، «آندری روبلف» (Andrei Rublev)، «سولاریس» (Solaris)، «آینه» (The Mirror)، «استاکر» (Stalker)، «نوستالژیا» (Nostalghia) و «ایثار» (Sacrifice) هستند که به‌غیر از دو فیلم آخرش، تمامی آنها را در روسیه ساخت. فیلمهای تارکوفسکی اکثراً با مضامین متافیزیک و در رابطه با مسیحیت هستند.

بیشتر آثار تارکوفسکی به سوی مضامین فلسفی و عرفانی گرایش داشت. نوع نگاه او به مضامین عرفانی - فلسفی و ترکیب بندی قاب تصویر، نوع میزانسن، طراحی صحنه و لباس، نوع دیالوگ‏ها و اساساً نوع داستان پردازی در فیلم‌های تارکوفسکی او را به عنوان فیلمسازی مستقل و صاحب اندیشه در جهان قلمداد کرد. او گاه در آثارش به طرح مفاهیم مذهبی می‌پرداخت و گاه در صدد تصویر انسان تنها و غربت او در عصر مدرنیته بود. تارکوفسکی را باید از فیلمسازانی دانست که بعدها بسیاری به طریق او اقتدا کردند و در مسیر نوع نگاه فیلمی او شرکت جستند.

اینگمار برگمن، کارگردان سوئدی در توصیف تارکوفسکی گفته است: او برای من بزرگ‌ترین کارگردان سینماست که زبان جدیدی اختراع کرد و به ماهیت فیلم وفادار است.

تارکوفسکی در سال ۱۹۸۶ در پاریس در گذشت.

این کتاب با ۷۰۴ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۷۵۰ هزار ریال منتشر شده است.